1. Xe điện là gì và vì sao phổ biến?
Xe điện là phương tiện chạy hoàn toàn bằng nguồn điện từ pin hoặc ắc quy, thay cho động cơ xăng truyền thống.
Ưu điểm:
-
Không khói bụi – thân thiện môi trường
-
Vận hành êm ái – tiết kiệm nhiên liệu
-
Chi phí bảo dưỡng thấp hơn xe xăng
Chính vì thế, xe điện ngày càng được học sinh, sinh viên, người đi làm và các dịch vụ giao hàng lựa chọn. Từ đây cũng hình thành nhu cầu lớn về học sửa xe đạp điện, xe máy điện để đáp ứng thị trường thợ kỹ thuật còn thiếu.
2. Các bộ phận quan trọng của xe điện
Một chiếc xe điện, dù là xe đạp điện hay xe máy điện, đều có cấu trúc gồm những thành phần chính:
| Bộ phận | Vai trò |
|---|---|
| Pin/Ắc quy | Lưu trữ và cung cấp điện cho toàn hệ thống |
| Bộ điều tốc (IC) | Xử lý tín hiệu tay ga, điều khiển dòng điện vào động cơ |
| Động cơ điện | Chuyển điện năng thành chuyển động quay |
| Tay ga – phanh | Điều chỉnh tốc độ – đảm bảo dừng xe an toàn |
| Hệ thống đèn – còi – xi nhan | Hỗ trợ chiếu sáng, tín hiệu khi tham gia giao thông |
| Khung sườn – bánh xe – phanh cơ khí | Giữ kết cấu và độ ổn định của xe |
👉 Việc nắm chắc từng bộ phận là nền tảng quan trọng cho học viên mới bước vào nghề.
3. Nguyên lý hoạt động cơ bản
Quá trình vận hành của xe điện khá đơn giản:
-
Người dùng vặn ga → IC nhận tín hiệu.
-
IC kiểm tra tình trạng pin, phanh.
-
Nếu an toàn → IC cấp điện cho động cơ.
-
Động cơ quay → truyền lực ra bánh xe → xe di chuyển.
-
Khi bóp phanh → tín hiệu ngắt dòng → động cơ dừng ngay lập tức.
Nhờ nguyên lý rõ ràng, học viên dễ dàng phân tích và xác định nguyên nhân các lỗi phổ biến: xe mất nguồn, xe giật cục, xe không chạy.
4. Phân loại xe điện theo nguồn điện
| Loại xe | Nguồn cấp | Đặc điểm |
|---|---|---|
| Xe đạp điện ắc quy | 4 bình 12V (48V) | Giá rẻ, dễ thay, nhưng nhanh chai |
| Xe đạp điện pin lithium | Pin 48V (Li-ion, LFP) | Nhẹ, bền, sạc nhanh |
| Xe máy điện 60V | 5 bình ắc quy hoặc pin Lithium | Phù hợp đi xa, tải tốt |
| Xe máy điện 72V | Pin LFP 72V | Cho xe mạnh, như Vespa điện, Gogo, Datbike |
📌 Hiểu rõ phân loại giúp thợ chọn đúng pin/ắc quy khi sửa hoặc thay thế.
5. Thương hiệu xe điện phổ biến ở Việt Nam
-
VinFast: nổi bật với pin LFP, động cơ chống nước.
-
Yadea: trang bị động cơ Bosch, mạch điện tử hiện đại.
-
Datbike: công suất mạnh, pin 72V – thách thức kỹ thuật cao.
-
Pega, Detech, Before All: phân khúc phổ thông, dễ sửa, phù hợp học nghề.
📌 Khi trung tâm dạy nghề sửa xe điện đào tạo học viên, các dòng xe trên luôn được đưa vào thực hành để đảm bảo ra nghề chắc tay.
📚 Kết luận Chương 1
-
Xe điện ngày càng phổ biến, thay thế dần xe xăng.
-
Hiểu rõ cấu tạo – nguyên lý hoạt động là nền tảng để học sửa xe điện.
-
Đây cũng là phần mở đầu cho lộ trình học nghề bài bản, từ cơ bản đến nâng cao.
📎 Tiếp theo: Chương 2 – Ắc quy, Pin Lithium & Bộ Sạc Xe Điện
